Απόσπασμα λόγου του Αγίου Λουκά του Ιατρού, Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας.
Μεταξύ των βιβλίων της Αγίας Γραφής, υπάρχει το μεγάλο και άγιο βιβλίο, που ονομάζεται Ψαλτήρι. Αυτό το βιβλίο έχει γραφτεί από τον άγιο προφήτη και βασιλιά Δαβίδ. Στα παλιά χρόνια αυτό το βιβλίο ήταν σε καθολική χρήση ανάμεσα σε όλο τον ρωσικό λαό, διαβαζόταν από όλους, γνώριζαν πολλούς ψαλμούς και τους έψελναν από μνήμης. Υπάρχουν άραγε πολλοί που ακόμα και τώρα ακούνε γι’ αυτό το βιβλίο, άρα υπάρχουν πολλοί που το διαβάζουν; Ωστόσο μάθετε ότι αυτό το βιβλίο έχει γραφτεί από το Πνεύμα το Άγιο.
Οι λόγοι των ψαλμών είναι τόσο περίεργοι, που συχνά δύσκολα κατανοούνται. Η συγκρότηση των σκέψεων, που περιέχονται στους ψαλμούς είναι τόσο διαφορετική από τη συγκρότηση των συνηθισμένων σκέψεων, ώστε ήδη και από αυτό είναι προφανές ότι αυτό το βιβλίο δεν μπορεί να είναι δημιούργημα του ανθρώπινου νου˙ αυτοί οι λόγοι είναι του Πνεύματος του Αγίου.
Στους ψαλμούς περιέχονται θαυμάσιες προρρήσεις. Υπάρχουν προφητείες για τον Κύριο Ιησού Χριστό, για τον σταυρικό θάνατό Του, για το ότι οι σταυρωτές Του θα ρίξουν κλήρο, για τον ουράνιο χιτώνα Του, για το ότι θα του δώσουν να πιει όξος. Και πολλές-πολλές άλλες θαυμαστές προρρήσεις.
Σε αυτό το άγιο βιβλίο, το οποίο, θα έλεγε κανείς ότι είναι υποχρέωση όλων να το διαβάζουν, υπάρχει ένας ιδιαίτερα μυστηριώδης ψαλμός που έχει σχέση με την σημερινή μεγάλη εορτή. Σε αυτόν ο άγιος προφήτης Δαβίδ μιλάει για τη Βασίλισσα, η οποία παρέστη στα δεξιά του Κυρίου Ιησού Χριστού. Αυτό ο λόγος για την Αγία Εκκλησία δηλώνει συγχρόνως και την είσοδο της Παρθένου Μαρίας στο ναό.
Είναι απαραίτητο να εμβαθύνετε στους λόγους αυτού του ψαλμού. «Παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου ἐν ἱματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη, πεποικιλμένη» (Ψαλμ. 44, 10).
Περί ποιας βασίλισσας μιλάει ο άγιος προφήτης Δαβίδ; Όλοι οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας, και πρώτα από όλους ο άγιος Βασίλειος ο Μέγας, λέει, ότι αυτή η Βασίλισσα, η οποία παρέστη στα δεξιά του Χριστού με ενδύματα χρυσά, ποικιλόχρωμα είναι η Εκκλησία του Χριστού.
Αλλά ποιος είναι πρώτος στην Εκκλησία του Χριστού, ποιος, εάν δεν είναι η Παναγία Παρθένος Μαρία, η Μητέρα του Χριστού, του Θεού μας; Αυτή, αυτή παρέστη στα δεξιά του Θεού. «Ἄκουσον, θύγατερ, καί ἴδε καί κλῖνον τό οὖς σου» («θύγατερ» είναι η κλητική πτώση της λέξεως θυγάτηρ – κόρη). «Καί ἐπιλάθου τοῦ λαοῦ σου καί τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου» (Ψαλμ. 44, 11).
Ἀκουσε, άκουσε, η Εκκλησία του Χριστού, στρέψε την ακοή σου προς τον Θεό, στρέψε τα μάτια σου, τα γνωστικά μάτια της καρδιάς σου, προς τον Χριστό -όλα ξέχασέ τα: τους ανθρώπους που σε περιβάλλουν, το σπίτι του πατέρα σου, τις προσδοκίες σου, την καρδιά σου, την όρασή σου, την ακοή σου, έχοντας ολοκληρωτικά στραφεί προς τον Χριστό.
«Καί ἐπιθυμήσει ὁ βασιλεύς τοῦ κάλλους σου». Ο Κύριός μας αποκαλείται στην Αγία Γραφή Νυμφίος, και η Εκκλησία του Χριστού είναι η Νύμφη Του. «Και ἐπιθυμήσει ὁ βασιλεύς τοῦ κάλλους σου» -με τόσο πάθος επιθυμεί ο νυμφίος την ωραιότητα και την αγαθότητα της νύμφης του- «ὅτι αὐτός ἐστι Κύριός σου, καί προσκυνήσεις αὐτῷ» (Ψαλμ. 44, 12-13).
Έτσι παρέστη τώρα η Παιδίσκη Μαρία προς Αυτόν, μαζί με όλη την Εκκλησία στο ναό του Κυρίου. Κατ’ αυτό το τρόπο μεσιτεύει μέσα στην αγία Εκκλησία προς τον Κύριό Της. Και πίσω από Αυτή βάδιζαν μικρά κοριτσάκια με αναμμένες λαμπάδες, για τις οποίες λέει ο προφήτης Δαβίδ στη συνέχεια του ψαλμού: «Ἀπενεχθήσονται τῷ βασιλεῖ παρθένοι ὀπίσω αὐτῆς, αἱ πλησίον αὐτῆς ἀπενεχθήσονται σοι» (Ψαλμ. 44, 15).
Ποιες είναι αυτές οι παρθένες που θα ακολουθήσουν την Πάναγνο Θεοτόκο;
Είναι όλες οι αγίες χριστιανικές ψυχές, εκείνες οι ψυχές οι οποίες ολοκληρωτικά αγάπησαν τον Κύριο. Αυτοί είναι, οι καθαροί τῷ πνεύματι, που θα ακολουθήσουν την Παναγία Παρθένο, θα εισαχθούν στο ναό του Κυρίου, θα εισαχθούν στην Εκκλησία του Χριστού, με αγαλλίαση και χαρά.
Σαν να βλέπουμε αυτή τη μακριά σειρά των παρθένων, των αγίων ψυχών που βαδίζουν με μεγάλη ταπείνωση, με μεγάλη ευλάβεια προς την Εκκλησία του Χριστού. Σαν να βλέπουμε αυτή την Εκκλησία του Χριστού, στην οποία υπάρχει τόση πολλή καθαρότητα, τόση πολλή αγιότητα, γνήσια ψυχική αγνότητα.
Βλέπουμε και χαιρόμαστε. Χαιρόμαστε γιατί τη σημερινή ημέρα, επικεφαλής του αναρίθμητου πλήθους των αγίων ψυχών μπήκε πρώτη η Πάναγνος και Υπερευλογημένη Παιδίσκη Μαρία. Βλέπουμε και χαιρόμαστε, βλέπουμε και αναπέμπουμε αίνο προς τον Θεό.
Βλέπουμε και οφείλουμε να συλλογιστούμε: εμείς βαδίζουμε άραγε προς τον Χριστό, ανάμεσα στις αγνές παρθένες; Ακολουθούμε άραγε την Αγία Παρθένο, Την ακολουθούμε με αγαλλίαση και χαρά;
Ναι, ναι! Βαδίζουν όλο και περισσότεροι ανάμεσα σας. Δεν βαδίζουν, δυστυχώς για εμάς, όλοι, γιατί υπάρχει το πλήθος εκείνων οι οποίοι δεν επιθυμούν να γνωρίζουν αυτόν τον δρόμο, τραβούν το δρόμο τους. Ας τους αφήσουμε.
Ας σκεφτούμε πού είναι απαραίτητο, ώστε εμείς να είμαστε όπως οι καθαρές παρθένες που ακολούθησαν την Παιδίσκη Μαρία στο ναό του Κυρίου.
Απαιτούνται πολλά, απαιτείται πρώτα από όλα να είμαστε αντάξιοι αυτού του Καθοδηγητή μας -της Παναγίας Παρθένου Μαρίας, η οποία προχωρεί πρώτη μπροστά μας. Είναι απαραίτητο σε όλα να Την μιμηθούμε. Όμως είναι άραγε εύκολο να Την μιμηθούμε; Αφού γνωρίζουμε ότι Αυτή ήταν καθαροτέρα του αγγελικού φωτός, υπεράνω των χερουβείμ και των σεραφείμ.
Μπορούμε άραγε να συγκριθούμε με Εκείνη; Όχι, όχι, φυσικά δεν μπορούμε. Μπορούμε μόνο να επιδιώκουμε αυτό: μπορούμε να προσπαθούμε να γίνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο αντάξιοί Της. Μπορούμε να μιμηθούμε τη θεϊκή καθαρότητα της καρδιάς Της, την αγάπη Της, την ταπείνωσή Της – πρώτα από όλα την ταπείνωσή Της, γιατί γνωρίζετε ότι η ταπείνωση είναι εκείνο που πρώτα από όλα απαιτεί ο Κύριος. Χωρίς την ταπείνωση δεν υπάρχει χριστιανισμός.
Με ποιο τρόπο έδωσε η Παναγία Παρθένος, ζώντας στο ναό του Κυρίου, το παράδειγμα της ταπείνωσης;
Το έδινε με όλα, με όλα, με κάθε βήμα, με κάθε λόγο, με κάθε έργο, όμως περισσότερο από όλα και καλύτερα από όλα το έδωσε με την παράδοσή Της στο θέλημα του Θεού.
Γνωρίζετε ότι όταν ο άγιος άγγελος ανήγγειλε στον Ζαχαρία -τον ιερέα, τον μελλοντικό πατέρα του Ιωάννου του Προδρόμου- ότι θα γεννηθεί υιός, αυτός δεν πίστεψε, ρώτησε πώς μπορεί να γίνει αυτό: «Εγώ είμαι γέρος και η γυναίκα μου είναι σε προχωρημένη ηλικία» (Λουκ. 1, 18).
Γι’ αυτή τη δυσπιστία, για την έλλειψη της πλήρους παραδόσεως στο θέλημα του Θεού, τιμωρήθηκε. Τιμωρήθηκε με αφωνία που διήρκησε εννέα μήνες, μέχρι τη γέννηση του Ιωάννου του Προδρόμου.
Αλλά πως εξέλαβε η Παναγία Παρθένος τον ευαγγελισμό του Αρχαγγέλου Γαβριήλ, ο οποίος ανήγγειλε σε Αυτήν ότι από Αυτή θα γεννηθεί ο Σωτήρας του κόσμου, ο Υιός του Θεού;
Δεν αμφέβαλλε ούτε μια στιγμή, μόνο ρώτησε: «Πῶς ἔσται μοι τοῦτο, ἐπεί ἄνδρα οὐ γινώσκω;» Ο άγγελος Της είπε με απάντηση: «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπί σέ καί δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι˙ διό καί τό γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱός Θεοῦ» (Λουκ. 1, 34-35).
Και αφού άκουσε με προσοχή, χαμήλωσε τα μάτια Της και ταπεινά είπε: «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου˙ γένοιτο μοι κατά τό ῥῆμά σου» (Λουκ. 1, 38).
Η Παναγία ολοκληρωτικά πίστεψε, ολοκληρωτικά παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού και αυτό το συναίσθημα της διαρκούς εξαρτήσεως από το θέλημα του Θεού, το πάντα καλό, το πάντα σωτήριο, ποτέ δεν Την άφησε κατά τη διάρκεια όλης της ζωής Της.
Να λοιπόν, πρέπει και εμείς να μιμηθούμε αυτή την παράδοση στο θέλημα του Θεού, χωρίς την παραμικρή δυσαρέσκεια, χωρίς γογγυσμό, στον οποίο τόσο συχνά παρασυρόμαστε: ότι όλα δεν πηγαίνουν στη ζωή μας όπως θα θέλαμε, γιατί πάνω από όλα βάζουμε το θέλημά μας.
Λίγοι, λίγοι είναι εκείνοι, οι οποίοι πάνω από όλα βάζουν το θέλημα του Θεού. Όμως αυτό είναι αναγκαίο για εμάς: πρέπει πάντα να ζούμε έτσι, ώστε να παραδίδουμε όλη μας τη ζωή, όλα μας τα έργα, όλα τα βάσανα και τις θλίψεις μας στα χέρια του Θεού. Έτσι μας διδάσκει σε έναν από τους ψαλμούς του ο προφήτης Δαβίδ: «Ἀποκάλυψον πρός Κύριον τήν ὁδόν σου καί ἔλπισον ἐπ’ αὐτόν, καί αὐτός ποιήσει. Καί ἐξοίσει ὡς φῶς τήν δικαιοσύνην σου καί τό κρίμα σου ὡς μεσημβρίαν» (Ψαλμ. 36, 5-6).
Κατ’ αυτό τον τρόπο να είστε δίκαιοι, να ποιείτε το δίκαιο και μάθετε ότι αν και η ζωή σας είναι δύσκολη, όμως ο Κύριος θα μεγαλύνει το δίκαιό σας και θα το εμφανίσει σε όλους…
Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 1947
26η εβδομάδα από την Πεντηκοστή.
Λόγος στα Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου στο ναό
