«Το μόνο που θεωρεί τότε η ψυχή «τίμιο και εράσμιο» είναι το να είναι πιστή φίλη του Θεού…»
[…] Ο Θεός μας έπλασε κατ’ εικόνα και ομοίωσή Του. Το πρώτο βρίσκεται έμφυτο μέσα μας. Όσον αφορά στο δεύτερο, μόνον με τη δική μας αγαθή προαίρεση θα το κατορθώσουμε, γιατί αναπτύσσεται με πολύ κόπο πολύ και συνεχή πνευματική προκοπή. Στην αρχή της πορείας για την τελειότητα, η ψυχή είναι ακόμα δέσμια των παθών, αλλά φτάνοντας στο τέλος της διαδρομής , είναι ελεύθερη από την κυριαρχία του κακού. Το αποκορύφωμα αυτής της ελευθερίας είναι το αυτεξούσιο που οδηγεί στην εκούσια υποταγή μας στον Θεό. Το μόνο που θεωρεί τότε η ψυχή «τίμιο και εράσμιο» είναι το να είναι πιστή φίλη του Θεού.
Αυτά είχα να σου παραθέσω Καισάριε, άνθρωπε του Θεού, αναφορικά με την τελειότητα του ενάρετου βίου. Η αρετή άλλωστε, δεν βασίζεται μόνο στη γνώση και την περιττή φλυαρία, αλλά είναι ζήτημα κυρίως εσωτερικής διάθεσης και δίψας της ψυχής. Γι’ αυτό και ο Απόστολος Παύλος χαρακτήρισε τους Αθηναίους, ως άτομα που αρέσκονταν μεν, στο να ανταλλάσουν καινούριες ιδέες , χωρίς όμως, να προβάλλουν θέληση και δίψα για την τέλεια γνώση του αγαθού.
Σου μίλησα για τον μεγάλο και σπουδαίο Μωυσή, που αξιώθηκε να ονομαστεί «φίλος του Θεού», επειδή με την επιμελή ζωή του κατάφερε να αγγίξει την τελειότητα. Γιατί έχουμε αγγίξει αληθινά το Τέλειο, όταν αποχωριζόμαστε τον βίο της κακίας, όχι ως δούλοι που φοβόμαστε την τιμωρία, ούτε σαν υστερόβουλοι άνθρωποι, που επιθυμούμε την ανταπόδοση κι ενεργούμ σωστά στην προοπτική της ανταμοιβής, εμπορευόμενοι την ενάρετη ζωή με διάθεση συναλλαγματική, αλλά βλέποντας πίσω και πέρα από τα αγαθά που μας περιμένουν στη μέλλουσα ζωή, αποσκοπούμε μονάχα στη Φιλία του Θεού.
Μακάρι να ονομαστούμε κάποτε φίλοι του Θεού, γιατί, αδελφέ μου, αυτή είναι και η τελειότητα του βίου. Αμήν.
Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, Εἰς τὸν τοῦ Μωυσέως Βίον
«Εἰς τὸν τοῦ Μωυσέως Βίον»