Σήμερα λοιπόν ο Κύριός μας περιοδεύει στον άδη. Σήμερα έκανε κομμάτια τις χάλκινες πύλες του άδη. Σήμερα σύντριψε τους σιδερένιους μοχλούς. Δεν έβγαλε του μοχλούς αλλά τους συνέτριψε, για να κάνει άχρηστο το δεσμωτήριο. Όπου βέβαια δεν υπάρχει ούτε μοχλός που να το κλείνει, κι αν μπει κανένας, δεν εμποδίζεται να βγει. Αφού λοιπόν τις συνέτριψε ο Χριστός, ποιος θα μπορέσει να τα διορθώσει; Γιατί, αν χαλάσει κάτι ο Θεός, ποιος θα το διορθώσει; Οι βασιλείς όταν πρόκειται να αφήσουν ελεύθερους τους φυλακισμένους, δεν κάνουν αυτό που έκανε ο Χριστός, αλλά δίνουν διαταγές κι αφήνουν στη θέση τους και τις πόρτες και τους φύλακες, δείχνοντας με αυτό πως θα χρειασθεί πάλι να μπουν εκεί μέσα ή εκείνοι που αποφυλακίσθηκαν, ή κάποιοι άλλοι στη θέση τους. Ο Χριστός δεν έκανε έτσι, επειδή ήθελε να δείξει, ότι ο θάνατος πέθανε, σύντριψε τις χάλκινες πύλες του. Και τις λέει χάλκινες, όχι επειδή ήταν από χαλκό, μα γιατί ήθελε να δείξει πως ο θάνατος είναι σκληρός και ασυγκίνητος. Και για να καταλάβεις ότι ο χαλκός και το σίδερο συμβολίζουν την αλυγισιά και τη σκληρότητα, άκουσε τι λέει σε κάποιον αδιάντροπο.

«Τα νεύρα σου είναι από σίδερο και ο τράχηλος και το μέτωπό σου από χαλκό»

Και χρησιμοποίησε αυτά τα λόγια όχι γιατί είχε νεύρα σιδερένια ο άνθρωπος, ούτε γιατί είχε μέτωπο από χαλκό, μα γιατί έδειχνε πως είναι αυστηρός και αδιάντροπος και σκληρός. Θέλεις να μάθεις πόσο αυστηρός και ασυγκίνητος κι΄ άκαμπτος ήταν ο θάνατος; Κανένας δεν τον κατάφερε ποτέ να τον αφήσει ελεύθερο κανένα απ΄ τους αιχμαλώτους του, ίσαμε που ήρθε και τον ανάγκασε ο Κύριος των αγγέλων. Πρώτα λοιπόν εφυλάκισε εκείνον που είχε δύναμη αρκετή, κι ύστερα πήρε τα πράγματά του. […] Υπάρχουν δηλαδή σκοτεινοί τόποι, μα πολλές φορές μπορούμε να τους δούμε, αν βάλουμε μέσα λυχνάρι και φως. Ο άδης όμως ήταν πολύ σκοτεινός και θλιβερός, και ποτέ δεν μπήκε εκεί μέσα φως. Γι’ αυτό χαρακτήρισε τους θησαυρούς του άδη σκοτεινούς κι αόρατους. Γιατί ήταν πραγματικά μες στο σκοτάδι, μέχρι που κατέβηκε ο ήλιος της δικαιοσύνης και τους έκανε να λάμπουν κι έκανε τον άδη ουρανό.[…] Όπως λοιπόν ένας βασιλιάς, όταν πιάσει έναν λήσταρχο που λήστευε τις πόλεις, που αρπάζει από παντού, που κρυβόταν μέσα στις σπηλιές κι αποθήκευε εκεί τα κλεμμένα πλούτη, δένει τον το λήσταρχο, τον παραδίνει για να τον τιμωρήσουν, και μεταφέρνει τους κλεμμένους θησαυρούς στο βασιλικό θησαυροφυλάκιο, έτσι έκανε κι ο Χριστός. Φυλάκισε με το θάνατό του τον λήσταρχο και τον δεσμοφύλακα, τον διάβολο μαζί με τον θάνατο, και μετάφερε στο δικό του θησαυροφυλάκιο όλα τα κλεμμένα πλούτη, δηλαδή το γένος το ανθρώπινο. Και το πιο σπουδαίο είναι ότι ο ίδιος ο βασιλιάς καταπιάστηκε με τη δουλειά αυτή, […] πήγε ο ίδιος ο βασιλιάς στους φυλακισμένους, και δεν ντράπηκε γι’ αυτό ούτε τους δεσμοφύλακες. Γιατί δεν ήταν δυνατό να ντραπεί το πλάσμα του. Και κομμάτιασε τις πύλες, σύντριψε τους μοχλούς, υπόταξε τον άδη, εξαφάνισε όλη τη φρουρά του, αιχμαλώτισε κι έδεσε τον δεσμοφύλακα, κι ύστερα ξαναγύρισε σε εμάς. Ο τύραννος μεταφέρθηκε αιχμάλωτος, ο ισχυρός δεμένος. Ο ίδιος ο θάνατος πέταξε τα όπλα κι έτρεξε άοπλος κι εδήλωσε υποταγή στο βασιλιά. Είδες τι αξιοθαύμαστη νίκη; Είδες του σταυρού τα κατορθώματα; Αν μάθεις με ποιο τρόπο νίκησε ο Χριστός, ο θαυμασμός σου θα γίνει μεγαλύτερος. Με τα μέσα δηλαδή που νίκησε ο διάβολος, με τα ίδια τον νίκησε ο Χριστός. Πήρε τα ίδια τα όπλα του διαβόλου και μ’ αυτά τον πολέμησε και τον νίκησε. Κι’ άκουσε πως. Παρθένα και ξύλο και θάνατος ήταν τα σύμβολα της ήττας μας. Παρθένα ήταν η Εύα, γιατί τότε δεν γνώρισε ακόμη άνδρα. Ξύλο ήταν το δέντρο και θάνατος ήταν η τιμωρία του Αδάμ. Μα να, που και τώρα η παρθένα, το ξύλο, κι ο θάνατος, που ήταν σύμβολα της ήττας, έγιναν και της νίκης τα σύμβολα. Στη θέση της Εύας έχουμε την Μαρία. Στη θέση του δέντρου της γνώσεως του καλού και του κακού, έχουμε το ξύλο του σταυρού. Στη θέση του θανάτου του Αδάμ, το θάνατο του Χριστού. Βλέπεις ότι ο σατανάς νικήθηκε με τα μέσα που νίκησε παλαιότερα; Κοντά στο δέντρο πολέμησε και νίκησε τον Αδάμ ο διάβολος. Κοντά στο σταυρό κατάβαλε το διάβολο ο Χριστός. Το ξύλο την πρώτη φορά έστελνε τους ανθρώπους στον άδη, τη δεύτερη έφερνε απ’ τον άδη στη ζωή ακόμη και όσους είχαν πάει εκεί. […] Από νεκροί που ήμαστε γίναμε αθάνατοι. Αυτά είναι τα κατορθώματα του σταυρού. Έμαθες για την νίκη; Δες και πόσο ξεκούραστα έγινε το κατόρθωμα αυτό. Δεν βάψαμε εμείς με το αίμα μας τα όπλα, δεν παραταχθήκαμε για να δώσουμε μάχη, δεν χτυπηθήκαμε, ούτε καν είδαμε τον πόλεμο, αλλά νικήσαμε. Ο Κύριος αγωνίστηκε και εμείς στεφανωθήκαμε για την νίκη. Επειδή λοιπόν η νίκη αυτή του Χριστού είναι και δική μας, ας τραγουδήσουμε σαν στρατιώτες όλοι σήμερα τραγούδι επινίκιο, ας δοξολογήσουμε τον Κύριο και ας πούμε: «Καταβροχθίστηκε ο θάνατος και κατανικήθηκε. Που είναι θάνατε η νίκη σου; Που είναι το κεντρί σου;» Αυτά κατάφερε ο σταυρός για μας. Ο σταυρός που είναι το σύμβολο της νίκης ενάντια στους δαίμονες, που είναι το μαχαίρι εναντίον της αμαρτίας, είναι το ξίφος με το οποίο κέντρισε ο Χριστός το φίδι. […] Κι όπως η λαμπάδα έχει πάνω πάνω, στην κορυφή της, το φως, έτσι κι ο σταυρός έχει πάνω πάνω στη κορυφή, τον ήλιο της δικαιοσύνης που ακτινοβολούσε.[…] Κατάλαβε επιτέλους τι είναι αυτό που χύθηκε. Αίμα είναι, αίμα. Που εξαφάνισε το χειρόγραφο που είχε γραμμένες τις αμαρτίες μας. Αίμα που καθάρισε την ψυχή σου, που έπλυνε καλά την κηλίδα, κι εξευτέλισε τις πονηρές αρχές και εξουσίες. Αφού απογύμνωσε τις πονηρές αρχές και εξουσίες, τις καταντρόπιασε θαρραλέα με θριαμβευτικό άρμα του το σταυρό. Το τρόπαιο έχει πολλά σημάδια νίκης. Τα λάφυρα είναι κρεμασμένα πάνω ψηλά στο σταυρό. Γιατί, όπως ένας γενναίος βασιλιάς που νίκησε σε πολύ επικίνδυνο πόλεμο, θέτει πάνω στο τρόπαιο, σε σημείο, το θώρακα και την ασπίδα και τα όπλα του νικημένου βασιλιά και των στρατιωτών του, έτσι και ο Χριστός. Κέρδισε τον πόλεμο που έκανε ενάντια στον διάβολο, κρέμασε ψηλά πάνω στον σταυρό, σαν να τα κρέμασε πάνω σε τρόπαιο, όλα τα όπλα του διαβόλου, το θάνατο και την κατάρα, για να βλέπουν όλοι το τρόπαιο, οι δυνάμεις που βρίσκονται στους ουρανούς, οι άνθρωποι που βρίσκονται πάνω στη γη, οι ίδιοι οι νικημένοι πονηροί δαίμονες. Αφού λοιπόν μας ευεργέτησε τόσο πολύ, ας αποδείξουμε ότι είμαστε άξιοι για τα αγαθά που μας έδωσε ο Θεός, για να κερδίσουμε και την βασιλεία των ουρανών, με τη χάρη και τη φιλανθρωπία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, που ας έχει δόξα, τιμή και δύναμη, μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου
Εις το όνομα του Κοιμητηρίου και τον Σταυρόν
Επιλογή Αποσπασμάτων: Απαρχή