«Ο Χριστιανισμός είναι αυτός που θα μας δώσει τον ίδιο τον Υιό του Θεού, σαν πρότυπο ανθρώπου που δεν μπορούμε να το φτάσουμε ποτέ. Τι μπορούν να μας δώσουν άλλες αντιλήψεις;»
Ο Υιός του Θεού μας έγινε το καλύτερο πρότυπο του καλού, ένα πρότυπο με το οποίο προχωράμε και ποτέ δεν φτάνουμε να το καταλάβουμε, επειδή είναι άπειρο. Ο Χριστός αντιπροσωπεύει το άπειρο επίπεδο της προόδου μας, της ανύψωσής μας. Όλοι οι πειρασμοί που ακούγονται από διάφορες φιλοσοφίες, στους νέους ανθρώπους και τα συστήματά τους, δεν τους οδηγούν πέρα από αυτόν ο κόσμο. Δεν τους οδηγούν σε ένα βάθος της ύπαρξής τους, που είναι και πάλι από αυτόν τον κόσμο. Και εμείς βλέπουμε πόσο ατελής είναι αυτός ο κόσμος και πόσο ανικανοποίητους μας αφήνει. Δεν μπορεί να είναι η τελευταία ύπαρξη. Πρέπει να υπάρχει Κάποιος πέρα από αυτόν τον κόσμο. Αυτός ο κόσμος είναι φτιαγμένος από τον Θεό, σαν μέσο για τους ανθρώπους, για να δείξουν την αγάπη μεταξύ τους, την καλοσύνη και την καλή προαίρεσή τους. Βλέπουμε, όμως, ότι δεν μπορούμε να μένουμε σε αυτόν, επειδή μας ανάγει σε κάποιον, που είναι υπεράνω αυτού του κόσμου, που δεν είναι τίποτα από το οποίο είναι αυτός ο κόσμος, αλλά είναι αιώνιος.
Τις προηγούμενες μέρες σκεφτόμουν να γράψω κάτι για τις προφητείες του ερχομού του Χριστού στην Παλαιά Διαθήκη.
Δεν ξέρω αν έχω την δύναμη να το κάνω. Ύστερα σκέφτηκα όμως ότι η βάση για αυτό είναι ότι ακόμα και στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός είναι τόσο προσωπικός. Ενδιαφέρεται τόσο για τα άλλα πρόσωπα που δε σου αφήνει αμφιβολία στο ότι είναι προσωπικός, καθώς μόνο ένα πρόσωπο μπορεί να ενδιαφερθεί για άλλα πρόσωπα. Τα πράγματα δεν ενδιαφέρονται για τα πρόσωπα, τα πρόσωπα δεν ενδιαφέρονται για τα πράγματα. Το πρόσωπο ενδιαφέρεται για άλλο πρόσωπο. Αν γνωρίζω ότι κάποιος νοιάζεται για μένα, μου δίνει πολύ μεγάλη χαρά. Από την άλλη, όλα τα πράγματα του κόσμου να έχω, δεν θα έχουν κανένα νόημα. Μόνο η προσοχή, η αγάπη ενός άλλου προσώπου μου δίνει χαρά. Η αιώνια λαχτάρα του ανθρώπου υποδηλώνει την ύπαρξη ενός Προσώπου, που δεν μου δίνει ότι θα μου προσέφερε ένα πρόσωπο ανθρώπινο, αλλά μου δίνει μία προσοχή και μία αγάπη ατελείωτη και παντοτινή. Επομένως πρέπει να υπάρχει αγάπη μέσα σε αυτό το Πρόσωπο. Πρέπει να είναι ένα πρόσωπο που αγαπάει ένα άλλο προαιώνια, και η αγάπη τους ενώνεται με ένα τρίτο Πρόσωπο. Μόνο σε τρείς υπάρχει τέλεια αγάπη, όταν οι δύο ενώνονται στην αγάπη ενώπιον του τρίτου, ή όταν ο καθένας τους έχει τον τρίτο σαν συμμέτοχο στη αγάπη του απέναντι στον άλλο. Τότε η αγάπη είναι ολοκληρωμένη.
Ο Χριστιανισμός είναι η θρησκεία της ατέλειωτης αγάπης.
Ο Χριστιανισμός είναι αυτός που θα μας δώσει τον ίδιο τον Υιό του Θεού, σαν πρότυπο ανθρώπου που δεν μπορούμε να το φτάσουμε ποτέ. Τι μπορούν να μας δώσουν άλλες αντιλήψεις; Όλες οι φιλοσοφίες που μειώνουν τα πάντα σε μία ύπαρξη εξαρτημένη από μερικούς νόμους, δεν μπορούν να εξηγήσουν τίποτα. Από που είναι αυτοί οι νόμοι; Είναι εκπληκτικοί οι νόμοι της φύσεως. Είναι επίσης εκπληκτικοί οι νόμοι του ανθρωπίνου σώματος. Μα ποιος μας τα έδωσε αυτά; Τίποτα δεν μπορεί να υπάρξει αφ’ εαυτού. Πρέπει να υπάρχει πάνω από αυτούς τους νόμους μία αγάπη μπροστά σε όλα, πρέπει να πηγάζει μία ελευθερία από αυτούς τους νόμους, μία ελευθερία αγάπης. Μόνο ένας Θεός της αγάπης και της ελευθερίας μπορεί να εξηγήσει και να δώσει ένα νόημα στην αρμονία όλων των νόμων. Αλλιώς δεν μπορεί να εξηγηθεί. Δεν θα μπορούσε να εξηγηθεί αυτός ο κόσμος και η ύπαρξή μου αλλιώς.
Αν υπήρχε μόνο αυτή η ζωή, αν υπήρχε μόνο η σειρά των ανθρώπων που γεννιούνται και πεθαίνουν οριστικά, όλα θα υπήρχαν χωρίς λόγο.
Καμία φιλοσοφία δεν έχει νόημα, καθώς επί της ουσίας δεν δίνει καμία λογική στην ύπαρξη. Είναι εκπληκτική η έρευνα της αρμονίας, η οργάνωση των πραγμάτων, μα για αναρωτήσου: Ποιος τα έκανε όλα αυτά; Αυτά δεν μπορούν να πηγάσουν από την ίδια τους τη σύσταση. Άρα η επιστήμη προϋποθέτει τον Θεό και δεν του πάει κόντρα. Δεν θα μπορούσε, άλλωστε, ο Θεός να βρίσκεται σε κόντρα με την επιστήμη που ερευνά τους νόμους, που Εκείνος μας έδωσε. Έτσι, σας παροτρύνω, και παροτρύνω όλους τους νέους: Άμα θέλετε να προοδεύετε για πάντα σε αυτό που αντιπροσωπεύει ο άνθρωπος σαν ιδεατό, αν θέλετε να προοδεύετε με ολόκληρο τον λόγο της ύπαρξής σας, αν θέλετε να θαυμάζετε την δραστηριότητα της επιστήμης και των ανακαλύψεων, τότε πρέπει να ανάγεστε σε μία Αρχή αυτού του κόσμου που είναι υπεράνω αυτής, μία Αρχή της αγάπης, έναν προαιώνιο Θεό της αγάπης. Μία άναρχη Αρχή.
Ας πορευτούμε προς Αυτόν τον άναρχο Θεό, στον Θεό της άναρχης αγάπης.
Και αυτό, γιατί ο στόχος, ο οποίος είναι δημιουργημένος ο άνθρωπος, είναι η αυτή αγάπη, που μόνο εν Χριστώ μπορούμε να βιώσουμε.
π. Δημήτριος Στανιλοάε
«Η άναρχη αρχή»